Bir şehre ruh ve değer katan, onu farklı kılan özellikler şehir tahayyülümüzü ne kadar belirliyorsa, o şehrin kimliği o kadar zengindir. Zeytinburnu’nun sürekli zenginleşen kimliğinin temelinde, coğrafyanın ve tarihin armağan ... Devamını oku

Z dergisi Müzik temalı sayısıyla huzurlarınızda. Müzik gibi çok boyutlu bir konuyu hacmi sınırlı bir yayında hakkıyla ele almak kolay değil. İçeriği faydalı, şekli güzel bir başvuru kaynağı olsun diye ... Devamını oku

Yenikapı Mevlevihanesi, Galata, Bahariye, Üsküdar ve Kasımpaşa ile birlikte İstanbul’da faaliyet gösteren beş mevlevihaneden biriydi. ‘Yenikapı Mevleviha­nesi’nin Aksaray Yenikapı’da olduğu zannedilebilir. Oysa Topkapı’da İstanbul surları dışında Merkez Efendi’ye komşu bir ... Devamını oku

Algoritmalarla dolu Elbphilharmonie: matematik, geometri ve müzik Almanya’nın Hamburg şehrinde, 2017 yılında açılışı yapılan Elbphilharmonie ya da kısaca Elphi, şehrin sembolleri arasına hemen giriverecek bir konser salonu. Çağımızın en ilgi ... Devamını oku

Tanburi Cemil Beyi keşfet Tanburi Cemil Bey (1873-1916). Türk musikisinin büyük efsanesi... Musiki hayatına keman ve kanunla başlamış, sonra hayatının merkezine yerleşen tanburu tanımış, tanburun bütün teknik imkanlarını zorlayarak yeni ... Devamını oku

Somut Olmayan Kültürel Miras Kısa adı UNESCO olan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu, 2003 yılında “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi”ni kabul etti. Bu sözleşme 2006 yılında TBMM’de ... Devamını oku

İTÜ’nün Müzik Teorisi Anabilim Dalı hocalarından Prof. Dr. Nilgün Doğrusöz’ün 2014 yılında kurduğu kısa adı OTMAG olan, İTÜ Osmanlı-Türk Müziği Araştırmaları Grubu, bazı özel arşivler üzerine tarihsel müzikolojiyi; edebiyat, tarih, ... Devamını oku

Akıllarındaki, gönüllerindeki müziği yapabilmek amacıyla bir araya gelen Murat Aydemir, Derya Türkan ve Cengiz Onural tarafından 1997’de kurulan İncesaz, pop müziğin ve güncel müziğin gidişatına uymadan, yalnız kendi bildiği yolda ... Devamını oku

Kısa adı TÜMATA olan Türk Musikisini Araştırma ve Tanıtma Grubu, ‘en az 6 bin yıllık geçmişi olan’ Türk musikisinin günümüze ulaşabilen repertuvarı, icra şekilleri, dansları, kıyafetleri ve dekorları, sosyo-kültürel ve ... Devamını oku

Başta Sadettin Nüzhet Ergun’un 1946’da yayınlanan antolojisi olmak üzere dinî musikiye dair kaynaklarda, uzun zamandır icra edilmediği için tamamen unutulduğu kaydedilen Derviş Abdülkerime’e ait Yegâh Mevlevi Ayin-i Şerifi, Harun Korkmaz’ın ... Devamını oku

İcranın Mecrası ve İstanbul’da Müziğin Kesişen Kimlikleri Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsünün 2018 yılında başlattığı “İstanbul ve Müzik Araştırma Programı (İMAP),” çalışmalarını çokdisiplinli ve uluslararası bir konferansla ... Devamını oku

Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletinde bir şehir olan Os­nabrück’te 2005 yılından beri bir müzik festivali düzenleniyor: Morgenland Festival Osnabrück. Bu festival, geleneksel, klasik, avangard, caz ve rocka kadar geniş bir yelpazede ... Devamını oku

Niyazi Berkes’in Kahire Hatıraları, Ekim 1965* Alaturka – Alafranga Başı-kapalılarla başı-kabaklar gibi, bir de alaturka müzik sevenlerle alafranga müzik sevenler ayırımı var. Bu ikinciler başı-kabaklardan da az. Bizde olduğu gibi ... Devamını oku

Türk müziğinin ustalarından Cüneyd Kosal’a ait nota arşivi, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Klasik Türk Müziği Yönetmenliği ve İSAM Kütüphanesinin iş birliğiyle erişime açıldı. 150.000 notanın yanı sıra el ... Devamını oku

Beethoven’in Pastoral Senfonisinin (Senfoni No: 5, Do Minör Op. 67) eşine ender rastlanır bir hikayesi var. Klasik müziğin insanı dinginleştirdiği ve sakinleştirdiği kanaati çokça dile getirilir, oysa bu senfoni yüksek ... Devamını oku

Sıradışı arkeolog Dr. Jean-Loup Ringot’un bulduğu prehistorik dönemden kalma taş müzik aletleri ile yaptığı performans sosyal medyada ilgi görüyor. Ringot’un lithophone adını verdiği çeşitli büyüklüklerdeki taşlara yine bir taş sürterek ... Devamını oku

Kanada Ontario’dan başlayan eşine ender rastlanır bir yolculuk hikayesi var Brenna MacCrimmon’un. Toronto Üniversitesinde etnik müzikoloji dersleri alırken bağlama öğrenmeye başlaması ve Türkçe albümler dinlemesiyle hayatı değişen MacCrimmon bu durumu ... Devamını oku

Dünyanın en prestijli orkestralarından olan ve 1842 yılında kurulan Viyana Filarmoni Orkestrası, bütün arşivini 1 milyon dolar karşılığında dijital platforma taşımaya karar verdiğini açıkladı. Orkestra yönetimi tarafından yapılan açıklamada, aktarım ... Devamını oku

MÜZİĞİ Neden DİNLERİZ? Müzik, doğduğumuz andan itibaren hayatımızda... Annelerimiz, bizi teskin etmek amacıyla ya da sükunet içerisinde uyumamız için ninni söyler ve –ninninin bizi davet ettiği her ne ise- bütün ... Devamını oku

MÜZİK BEYNİMİZİ Neden ETKİLER? Müzik dinlerken ezgi, makam, enstrüman sesi gibi kompleks sesler beynimizde nasıl bir işlemden geçiyor? Nörobilimcilere göre müzik dinlemeye başladığımızda beynimizin neredeyse bütün bölümleri etkilenir. İlk olarak ... Devamını oku

MUTSUZKEN Neden HÜZÜNLÜ ŞARKILAR DİNLERİZ? Bilim insanlarına göre depresif dönemlerimizde hüzünlü şarkıları neden dinlediğimiz hususu sandığınız gibi olmayabilir. Müziğin insanların ruh hâli üzerinde güçlü bir etkisi olduğu elbette biliniyor. Mutlu ... Devamını oku

ANLAMADIĞIMIZ HALDE Neden YABANCI ŞARKILAR DİNLERİZ? Cevabı kesin olarak bilinmeyen bir etkinlik: “Neden tek kelimesini bile anlamadığımız bir dilde müzik dinleriz?” Mesela dikkat çekici bir örnek olarak, Luis Fonsi’nin “Despacito ... Devamını oku

Müziğin kökenine ilişkin akademik çalışmaların, Avrupa ve ABD gibi müzikolojide belirli bir yol katetmiş coğrafyalarda daha sistematik olarak ele alındığı bilinir. Ancak bu, Batı dışı coğrafyalarda müziğin ne olduğu üzerine ... Devamını oku

Sanayi Devriminden sonra müziğin üretim ve tüketim araçlarının yapısı kökten değişmiş ve müziğin doğayla organik bağı giderek zayıflamıştır. Bugün dinlediğimiz bir eserde doğa temelli ögelerden çok elektronik ortamda üretilmiş tınıları ... Devamını oku

İsrafil, İslam inancında Cebrail, Mikail, Azrail ile birlikte dört büyük melekten biridir. Üç İbrahimî dine bakıldığında, Yahudilik ile İslam inancında İsrafil adlı melek ile ilgili inanç detayları birbirine benzemektedir, Hıristiyanlıkta ... Devamını oku

Eski çağlardan itibaren müzik birtakım dinî ritüellerle iç içe olmuştur. Çin tapınaklarında müziğe çok önem verilmiş ve bu medeniyette müzik halka ilahi duyguları aşılamak için kullanılmıştır. Sümerlerde de şiirsel dinî ... Devamını oku

NİNNİLER Gebeliğin 17. haftasında kulak gelişiminin tamamlanmasıyla işitme başlar. İşitilen ilk sesler annenin ritmik kalp atışları, bağırsak sesleri ve konuşması esnasında ses tellerinin oluşturduğu titreşimdir. Annenin ses tonu ve duygusal ... Devamını oku

Çalparalar, birbirinin aynısı olan iki parçadan oluşurlar. Fonksiyon bakımından günümüz zilleri ile aynı özellikleri taşırlar. Birbirlerine vurularak değişik sesler çıkarması için tasarlanmışlardır. Birbirlerine vurulan yüzeylerin eğimlerinin, iç boşluklarının, alanlarının farklı ... Devamını oku

Müziğin kağıda geçirilmesi, eski çağlardan günümüze müzisyenlerin temel sorunlarından biriydi hep. 19. yüzyılın ortalarına, yani fonograf ve benzeri ses kaydeden cihazların icadına kadar bir yazı ya da işaretleme dili dışında ... Devamını oku

Erken ortaçağda, henüz müzik notaya alınmadan önce, melodiler iki yol ve yöntemle icra ediliyordu. Var olan bir ezgi ezberleniyor ve öyle söyleniyor, ya da doğaçlama olarak icra ediliyordu. Bu yüzden ... Devamını oku

İngilizceden Çeviren : Hamdi Akyol Tunç Devrinin ilk dönemlerinden itibaren (4000 yıl önce) müzik üzerine metinler yazılan Mezopotamya’da, arkeolojik keşiflerde ortaya çıkarılan enstrüman sayısı –metinlerin aksine- yok denecek kadar azdır. ... Devamını oku

Davud peygamberin çobanlık yaptığı gençlik yıllarından krallık dönemine kadar müziğe büyük önem verdiğini biliyoruz. Kutsal Kitap’ta birçok ezgi ve ilahinin sözleri yer alır, fakat ne yazık ki melodileri tarihe karışmıştır. ... Devamını oku

Anadolu'da uzun süre hâkimiyet sağlamış uygarlıklardan biri olan Hititler, günümüzden yaklaşık 4000 yıl önce bu topraklarda siyasi birlik kurarak egemenliklerini sürdürmüşlerdir. Hititlerin kültür birikimine dair bilgilerimiz, devlet arşivlerinden elde edilen ... Devamını oku

Müzikolog Wilfrid Perrett, 1932 yılında Londra Kraliyet Müzik Derneğindeki izleyicilere ismini vermeden bir profesörün sözlerini aktardı: “Şu ana kadar kimse Antik Yunan müziğine akıl erdiremedi, erdiremeyecek de... Bu çılgınlık olur”. ... Devamını oku

Kolofon kenti İonya bölgesinde, İzmir’in 40 km güneyinde, bugünkü Değirmendere köyünde yer alır. Çevresi verimli topraklarla çevrili olan kent muhtemelen Pylos tarafından kurulmuştur. Helenistik dönemde antik kentlerde, şehri tanıtmak amacıyla ... Devamını oku

Bir antik dönem sazı olan lirin nasıl olup da müziğin sembolü hâline geldiğini, hatta Osmanlı ve Cumhuriyet devirlerindeki birçok nota yayını ile tasarımında kendine nasıl yer bulabildiğini irdelemek gerekmektedir. Antik ... Devamını oku

Altay eteklerinde proto Türkler ile başlayan Türk kültürünün, Hun, Göktürk ve Uygur dönemleri hakkında bilgi edinmek için başvurulacak ilk kaynaklar Çin yıllıklarıdır. Kuzeylerindeki Türkleri düşmanları olarak gören Çinlilerin, Türklerin siyasi ... Devamını oku

Uygur Türkçesinde ‘mukam’ şeklinde telaffuz edilen ‘makam’ terimi, müzikolojide belli düzen ve kurallar çerçevesinde sistematize edilmiş büyük hacimli musiki eserlerini ifade etmektedir. Bu bağlamda “Uygur On İki Makamı” her biri ... Devamını oku

İngilizceden Çeviren : Hamdi Akyol Yedi telli kanun1 olarak da bilinen guqin2 (古琴), zengin Çin tarihinin geleneksel bir çalgısıdır.3 Bu enstrüman hakkında dünyanın pek çok bölgesinden akademisyenler çalışmalar yürütmektedir. Mevcut ... Devamını oku

İngilizceden Çeviren : Hamdi Akyol SİYASİ REFORMDAN MÜZİK REFORMUNA Çin’in Tang Hanedanlığı döneminde (唐, 618-907) başkent Chang’an (長安)1, oldukça gelişmiş bir yerleşim alanı ve aynı zamanda kültürel alışverişin kalbi olan ... Devamını oku

Almancadan Çeviren : M. Taceddin Kutay Gamelan kavramı bir müzik tarzını ifade ettiği gibi, bu müziği icra eden orkestra anlamına da gelmektedir. Gamelan orkestrasından bahisle basın yayın organlarında yer alan ... Devamını oku

Musiki İslam medeniyetinde ve edebiyatında derin bir nehir gibidir. Âlimler arasında musikişinas çoktur. Kindî, Farabî, İbn Sina gibi ilk dönem İslam filozoflarının ise neredeyse hepsinin musiki ile ilgili risaleleri vardır. ... Devamını oku

Basra'da yaşayan ve yazdıkları 52 risale ile dünyanın ilk ansiklopedistleri kabul edilen İhvan-ı Safa üyeleri (10. yüzyıl), müzik risalelerinde son derece ufuk açıcı görüşler ileri sürmüşlerdir. Bu görüşler, sahiplerinin yaşadıkları ... Devamını oku

Reşit Rahmetî Arat’ın Anadolu Türkçesi tercümesi ile neşrettiği Baburnâme’nin ikinci cildinde, devrin musiki hayatı ve musiki tabirleriyle ilgili bilgiler yer almakta, müzisyenler ve bestekârlarla alakalı malumat bulunabilmektedir. 1504-1520 yılları arasında ... Devamını oku

Avrupa, Asya ve Ortadoğu’nun sınırlarında yer alan Kafkasya bölgesi, binlerce yıl boyunca zaman zaman komşu bölgelere geçiş köprüsü, zaman zaman da istilacılara karşı direniş merkezi olmuş bir bölge. Sert ve ... Devamını oku

İran klasik musikisinde, ‘ahenk’ ve ‘nağme’ oluşumuna ‘redif’ denir. Gûşe (alt bölüm) şeklinde okunan bu ahenkler, ‘destgah’ (makam) ya da ‘avaz’ın (birleşik makam) küçük bir parçasıdır. Redif; gûşelerin, destgah veya ... Devamını oku

Arapçadan Çeviren : Tahsin Tahaoğlu Endülüs'te ortaya çıkan bir şiir türü olan ‘muvaşşah’, ‘simetrik gerdanlık; süslü kemer’ anlamından türemiştir ve ‘iki temel sanat unsurunu taşıyan şiir’ manasındadır. Birbirini izleyen uzun ... Devamını oku

Hani nasıl ağzı açık bakakalırsa insan bir ozana, Tanrılardan öğrenmiştir ozan büyüleyici ezgiler söylemeyi, Durmadan söylesin, hiç kesmesin ister ölümlüler, O da sofadaki dinleyicileri işte öyle büyüler. —Homeros Kültür bir ... Devamını oku

Ezidilik Irak’ın Laleş bölgesinden, doğduğu coğrafyadan uzakta bir hayat sürmektedir. Ezidiler, başta Almanya olmak üzere birçok Avrupa ülkesi ile Ermenistan ve Gürcistan’a dağılmışlardır. Türkiye’de Batman, Mardin, Şanlıurfa ve Diyarbakır çevresinde ... Devamını oku

Kavvali müziği, sufi müziğinin Hindistan altkıtasında ve Pakistan’da yaygınlık kazanmış bir türüdür. Kavvali terimi ‘söz’ anlamındaki Arapça ‘kavl’ kelimesinden türetilmiştir. ‘Kavval’ (vokal icracı), bu sözleri tekrarlayan, dinleyicilere sözlü aktarım yoluyla ... Devamını oku

Kökeni Hindu tapınaklarındaki Vedik ilahilerine uzanan Hint müziği, tarihin en gelişmiş melodik müzik sistemlerinden birine sahiptir ve bu niteliğini günümüze kadar koruyabilmiştir. Kutsal metinlerin yazıldığı dört Veda’dan üçüncüsü Samaveda’da kurban ... Devamını oku

Yalnız yeraltı ve yerüstü kaynaklarıyla değil, müzik ve dans kültürüyle de zengin ve cömert bir kıtadır Afrika. Bu özellikleriyle sömürgeci Batılı güçlerin doymak bilmez iştahlarının her zaman hedefinde olmuştur. Batılılar, ... Devamını oku

İngilizceden Çeviren : Güler Doğan Averbek Müzik, Cherokee toplumunun hayatında önemli bir yere sahiptir. Bu toplum, müziğe; ayinlerde hazır bulunan dinleyicilere olduğu kadar ayin dışı dinleyicilere de intikal eden mühim ... Devamını oku

İslam'ın doğuşunu takip eden yüzyıldan itibaren fethedilen bölgelere yerleşen Müslüman topluluklar beraberlerinde müzik kültürlerini de getirmişler ve neticede yerli halkın müzik kültürüyle bir etkileşim yaşanmıştı. İspanyol, Arap, Berberî, Yahudi, Slav ... Devamını oku

Flamenko, genel olarak müzik, dans ve ritm bağlamında ele alınmış olsa da hissettirdiği hüzün bize başka şeyler anlatır. Bunda, doğduğu topraklar ve yaşanmış tarih etkilidir. Bir görüşe göre, flamenko bölgedeki ... Devamını oku

Soyut bir varlık olan Tanrı ile muhatap olabilmek için tercih edilmiş bir soyutluk kategorisi olan müzik, insanlık tarihinin ilk devirlerinden beridir din ile iç içe geçmiş; özellikle ibadet ve meditasyon ... Devamını oku

Almancadan Çeviren : Taceddin Kutay Kilise müziği denildiğinde akla evvela Gregoryen liturjisi gelir. Ortaçağdan günümüze ulaşan ve asıl itibariyle Frank Krallığına ait olduğu bilinen bu liturjinin, Roma Kilisesi ve manastırlarında ... Devamını oku

Avrupa'daki gezgin şarkıcı geleneğinin başlangıcı Haçlı Seferlerine ya da bir başka ifadeyle Doğu ile Batının çeşitli yollarla karşılaşmasına rastlar. 1070-1300 yılları arasında Avrupa’nın farklı bölgelerinde görülen bu geleneğin başlangıcını da ... Devamını oku

Enstrümantal müziğin sınırlarını tam olarak tanımlamak kolay değildir, çünkü 15. yüzyılda enstrümantal müzik, elyazmalarının odaklandığı vokal repertuvara göre farklı bir statüye sahiptir. Ancak enstrümantal veya vokal-enstrümantal müzik uygulamalarına tanıklık eden ... Devamını oku

İngilizceden Çeviren : Hamdi Akyol Britanya Adaları; İngiltere, İrlanda, Man Adası, Hebrids, Shetlands, Orkneys, Manş Adaları ve yaklaşık altı bin daha küçük adadan oluşur. Siyasi olarak bu adalar şu anda ... Devamını oku

Bu alışılmadık tarz, küçük süslemeler, kısaca onun çalışı, her tür küçük notayı öylesine belirgin olarak ortaya çıkarıyor ki, hem armoninin güzelliğini hem de melodinin anlaşılabilirliğini engelliyor. Bütün partiler, aynı yoğunlukta ... Devamını oku

Çağlar öncesinin ilk insanı önce doğadan korkmuş, sonra ona sığınmış; sonra da kuş sesini, rüzgarı, akarsuyu yansıtarak ilk ezgisel seslerini doğadan almıştır. Bu arada, kendi sesini de doğanın seslerine benzetmeye ... Devamını oku

Kastrasyon hadım etme işlemidir. Müzik terminolojisine dâhil olma macerası ise oldukça dramatiktir. Ortaçağ Avrupasında, kiliselerde kadın sesi yasaklanınca soprano ihtiyacını karşılamak için çözüm yolları aranmış; tiz ve çocuksu sese sahip ... Devamını oku

Medeniyetin Antik Yunan’da başladığını, Roma, Rönesans ve Aydınlanma ile doruğa ulaştığını varsayan Avrupa merkezli tez, müzik tarihini de tahrif etmiştir. Değerli tarihçi/müzikolog Haluk Tarcan’ın bazı buluntular üzerinde yapılan kar­bon-14 testlerinden ... Devamını oku

Filippo Bonanni 1658’de Roma’da doğdu. Cizvit papazı olduktan sonra 1681 yılında kabuk koleksiyonları için gravürlü kabuk kılavuzunu yazdı. Bu sebeple konholojinin (kabuk bilimi) kurucusu kabul edildi. 1698’de Cizvit Kolejinde Athanasius ... Devamını oku

NEY Farsça kamış anlamına gelen nây kelimesinden Türkçeye geçmiştir. Ney üfleyene ‘nâyî’ yahud ‘neyzen’ denir. Kamıştan imal edilen arkaik bir enstrümandır. İlk örnekleri Mezopotamya medeniyetlerinde görülür. Ney tek parçadan oluşan ... Devamını oku

Bağlama, tanbur, lavta, ud, gitar gibi telli sazlarda hem akustik düzen oluşturmak hem de estetik görüntü sağlamak için ‘kafes’, ‘akustik boşluk’, ‘ses deliği’, ‘gül’ gibi isimlerle anılan bir bölge bulunur. ... Devamını oku

Evliya Çelebi, Seyahatnâme’nin İstanbul’a ayırdığı birinci kitabında İstanbul esnafına da yer vermiş, Süleymaniye’deki dökümhaneleri de “Esnaf-ı Dökmecibaşı” başlığı altında ele almıştır. Dökümcüler (dökmeci) için şöyle demektedir: Kârhâne birdir, Süleymâniyye câmi‘i ... Devamını oku

Dünyanın en büyük seyahatname yazarı Evliya Çelebi (1611-1685) İstanbul’da dünyaya gelmiş ve Mısır’da vefat etmiştir. 51 yıl boyunca gezip gördüğü yerlere ait bütün bilgileri topladığı 10 ciltlik Seyahatname’si, hem coğrafya ... Devamını oku

Evliya Çelebi, Seyahatname’sinde Edirne’yi anlatırken şöyle der: “Bayezid Han camiinin dış büyük avlusu sağında irem bağı içinde bir Darüşşifa (şifa yurdu) vardır ki dil ile tarif (edilemez) ve kalemler ile ... Devamını oku

...Lakin fenn-i musiki [musiki sanatı] birbirinden dinlemekle meşk oluna gelip…1 Yüz yıl önce geleneksel Osmanlı/Türk musikisinin öğretimi ve aktarımı bütünüyle meşk adı verilen yöntemle yapılırdı. Hem ses veya saz öğrenimi ... Devamını oku

Ondokuzuncu yüzyılda Türkler arasında yetişen musikişinasların şüphesiz en ünlüsü Dede Efendi namıyla meşhur olan Hammamîzade İsmail Dede Efendidir. 1778 senesinin 12. ayının 14. günü Şehzadebaşı civarında bir evde doğmuştur. Babası ... Devamını oku

Pek çok dinin aksine İslamda müzik başlangıçta temel bir unsur olarak ön planda tutulmamış, camilerde hiç enstrüman kullanılmamıştır. Ancak günde beş defa okunan ezanın güzel sesli, musikiye yatkın bir kişi ... Devamını oku

Kur’ân’da müminlerin “ayakta, oturarak ve yanları üzere yatarken” yani her hâlde Allah’ı zikrettikleri beyan olunmuştur.1 Bu meyanda ‘zikrullah’a mahsus bir mekan olarak İslam tarihi boyunca sayısız tekke ve zaviye inşa ... Devamını oku

Klasik musikimiz dinî ve din dışı olmak üzere iki ana bölümde incelenebilir. Dinî musiki de cami musikisi ve tekke musikisi olarak iki ayrı sahaya ayrılabilir. Cami musikisi, imamlar tarafından namaz ... Devamını oku

Ahmet Rasim’in anlatımına göre Karagöz oyunu, eski İstanbul hayatının ilk akla gelen eğlence unsurlarından biridir ve özellikle teravih sonrası başlayıp sahura kadar süren zaman içinde Karagöz, ramazan aylarının vazgeçilmezidir: “Topluca ... Devamını oku

Bütün bu yazdıklarım sanki bir rüya. Gomidas sanki rüya gibi geçti, o da sanki bir rüyaydı, bir masal sanki, olmuş, olmamış, bir varmış, bir yokmuş. Fakat onun notalara döktüğü ve ... Devamını oku

Anadolu coğrafyasının kadim milletlerinden olan Ermeniler, çalışkanlıkları, üretkenlikleri ve sanatkâr kişilikleri ile asırlar boyunca vatanları belledikleri bu toprakların temel unsurlarından olmuşlardır. Kafkas coğrafyasının haşin ikliminden, verimsiz topraklarından göç etmek zorunda ... Devamını oku

Yaklaşık bin yıllık bir geçmişi olan ve nömatik bir hüviyet taşıyan Bizans notası, tarihi boyunca geçirdiği reformların sonuncusunu 19. yüzyılın ilk çeyreğinde, Yunan aydınlanmasının sembol isimlerinden olan ve ‘üç hoca’ ... Devamını oku

Geçmişi bugüne farklı bir disiplin ve gerçeklikle taşıyan sıra dışı müzik adamı, hocamız Leonidas Asteris... 12 yaşında yanına bir genç muganni adayı olarak gittiğimde keskin bakışlı, elmacık kemikleri ile gülen, ... Devamını oku

Antik dönemden itibaren Bursa gibi şehirlerde ikamet eden Yahudiler, daha sonra kalabalık nüfuslar hâlinde başta İstanbul olmak üzere Osmanlı Devletinin çeşitli şehirlerinde yaşamışlardır. İstanbul’un fethinin ardından Osmanlı toprakları, en eski ... Devamını oku

IV. MURAD 1612’de I. Ahmed ile Mahpeyker Kösem Sultanın oğlu olarak dünyaya geldi. Henüz 11 yaşınday­ken tahta çıktı. 8 Şubat 1640 Perşembe günü yatsı vakti vefat etti. IV. Murad dönemi, ... Devamını oku

Osmanlı musiki tarihinin simaları arasında –pek sık olmamakla birlikte- kadın bestekârlara da rastlanmaktadır. Ancak klasik musikinin teşekkül etmeye başladığı 16-17. yüzyıllardan 18. yüzyılın sonuna kadar ismiyle, eserleriyle sayabileceğimiz kadın bestekârların ... Devamını oku

Bu yazıda Kazasker hakkında bazı bulgulara ve tespitlere yer vereceğiz. Bunların daha ileri tetkikler için vesile olmasını dileriz. Acaba yeryüzünde kaç kişi, hem ekol sahibi büyük bir hattat olup aynı ... Devamını oku

Osmanlı Devletinin Avrupa ile müzikal etkileşiminin erken örnekleri 16. yüzyıla kadar dayanır. 1520 yılında, Kanuni Sultan Süleyman devrinde org sanatçısı Othman Luscinius’un Sarayda bir konser verdiği bilinmektedir. Dört yıl sonra ... Devamını oku

Kıbrıslı bir anne ve babanın oğlu olarak 70’li yılların ikinci yarısı ve 80’li yıllarda Bursa’da büyürken o yılların Türkiyesine hâkim olan bir kısım kültürel çelişkiler benim çevremde de yoğun bir ... Devamını oku

Hüseyin Sadettin Arel 1880 yılında Vefa’da doğdu. İlk öğrenimine Vefa’daki Taşmektep’te başladı, Şemsülmaarif ve Numune-i Terakki mekteplerine devam etti. Babasının naib olarak İzmir’e tayin edilmesinden sonra orta öğrenimini oradaki Fransız ... Devamını oku

İstanbul Konservatuvarının tertip ettiği konferans serilerinden birinde bazı arkadaşların isteği üzerine 1946 senesinde prozodiye dair bir konferans vermiştim. Bu yazı, o konferansın notlarından çıkarılan bir hülasasıdır. Prozodi kelimesi Yunanca prosodiya ... Devamını oku

Resmî törenlerde icra edilecek bir marşın eksikliğini gidermek ve o sırada millet olarak içinde bulunulan manevi durumu yansıtmak amacıyla 1921 yılında bir millî marşın telif edilmesi düşünülmüştür. Bu konuda yürütücü ... Devamını oku

RİYASET-İ CUMHUR FASIL HEYETİNİN KURULUŞU Mehterhanenin 1826’da kapatılmasından sonra yerine tesis edilen Muzıka-i Hümayun bünyesinde, Batı müziği için bir orkestra, askerî müzik için bando ve Türk musikisi icrası için bir ... Devamını oku

Fiilen daha önce kurulmuş olup resmî talimatnamesi 1917 yılı başlarında yayınlanan1 Darülelhan, müzik yaşantımızda hâlâ etkileri hissedilen bir kurumdur. Bu kurumda 100 yıldan fazla bir zaman önce kurgulanan müzik eğitiminin ... Devamını oku

Bizim kuşak “İstanbul müziği” sözünü ilk kez Niyazi Sayın’dan duydu galiba. O da Mesud Cemil’den işittiğini söylüyor. Mesud Cemil Bey, babası hakkında yazdığı Tanburî Cemil’in Hayatı başlıklı kitabında uzun bir ... Devamını oku

Farsçada yay anlamına gelen ‘keman’ kelimesinden türemiş ‘kemençe,’ Anadolu’da bize Orta Asya’dan miras rebap ve kabak kemane gibi enstrümanlara da verilen genel bir isimdir. Ayrıca Karadeniz bölgesinde icra edilen Karadeniz ... Devamını oku

Arjantin'in en popüler ve karakteristik kent dansı ve ulusçu sembolü olan tango, 19. yüzyıl sonlarında Buenos Aires varoşlarında şekillenmiş, iki veya dört zamanla ölçülebilen bir salon dansı ve müziğidir. Bir ... Devamını oku

Theremin, diğer müzik aletlerinden farklı olarak, temas gerektirmeden müzik üretilebilen bir enstrüman. İlk elektronik müzik aletlerinden biri olarak kabul edilen thereminin mucidi Rus profesör Leon Theremin’dir. 1917’de “Theremin” veya “Aetherophone” ... Devamını oku

Targan, gelenekselle modernin bir bileşimiydi, yeni bir aydın tipolojisini temsil ediyordu. Bu durum Osmanlı modernleşmesinin özgün noktalarından biriydi. Şerif Muhiddin Targan Osmanlı İmparatorluğunun son Mekke Emiri, Şerif Ali Haydar Paşanın ... Devamını oku

Cemal Reşit ilk kez müzikle resim çizmiş ve özellikle müzikle İstanbul’u resimlemiş Türk bestecisidir. Ünlü bestecimiz Cemal Reşit Rey Türk müziğine sunduğu çağdaş boyutun yanı sıra, orkestra şefliği, operetleri, marşları, ... Devamını oku

Yahya Kemal’in musikimize karşı duyduğu derin bağlılık acaba ne zaman başlamıştı? Sohbetimizde ilkin bu hususu öğrenmek istedim. Şair şöyle dedi: -Evvela, 1912’de İstanbul’a döndükten sonra iyi bir talih eseri olarak ... Devamını oku

Pek küçük bir yaşta musiki öğrenmeye başladığım sıralarda, hocalarımdan işitip her zaman hatırladığım mühim sözlerden bir tanesi de “Türk musikisi hanende musikisidir. Bunu da ehlinden ve bir ‘fem-i muhsin’den öğrenmek ... Devamını oku

Modern Orta Doğu üzerine yazılan eserlerde, siyasi tarih ve sosyo-ekonomik gelişmelerin yanında görmezden gelinemeyen bir isimdir Ümmü Gülsüm. Bütün zamanların en büyük şarkıcılarından biri olmasının yanı sıra Arap halkları için ... Devamını oku

Tetkikler* neticesinde ‘altın gırtlak’ olarak nitelendirilen Alâeddin Yavaşca’nın icracılığına bakıldığında repertuvarının genişliği-eser seçimi ve sıralaması, klasik eserleri geleneksel icra üslubuna riayet ederek icra etmesi, nüans, yorum, gider, vurgu, tını, nefes ... Devamını oku

Turan Oflazoğlu, 1981 yılında temsil edilen “Bizans Düştü” adlı üç perdelik oyununu sonradan ele almış, kısaltarak iki perdelik bir libretto hâline getirmiş ve başka librettolarıyla birlikde, “Fatih” adıyla yayınlanan kitabına ... Devamını oku

Ülkemizin hem coğrafi konumu hem de tarihsel ve kültürel birikimi sebebiyle birbirine çok yakın ilçe ve köylerde bile farklı müzik geleneklerinin temayüz ettiği görülmektedir. Örneğin bölgelerin ve illerin ötesinde, Arguvan, ... Devamını oku

Trakya gezintimin başında, daha İstanbul’da iken Zeytinburnu bana 1970’li ve 1980’li yıllarda izlemeye doyamadığım efsanevi İhsan Mermerci Lisesi’nin Üsküp halk oyunları ekibini hatırlattı. Makedonya coğrafyasının genelinden derlenmiş oyunlardan oluşturulan repertuvar, ... Devamını oku

Ölüm Allah’ın emri, ayrılık olmasaydı... Öyle bir deyiş ki bu, ağıtla ilgili aylar sürecek literatür taramasının neticesini birkaç kelimeyle anlatır. Eski Türklerde ‘yuğ’ adıyla bilinen yas törenlerinde söylenen ağıtların (sagu), ... Devamını oku

Anadolu, etimolojik kökeni itibarı ile ‘güneşin doğduğu yer’ anlamına gelen ‘Anatolia’ kelimesine dayanır. Anadolu’ya ‘güneşin yükseldiği yer’ de denmiştir. Anadolu dediğimiz zaman, sınırları aşan bir anlam haritası karşımıza çıkıyor. İrfan ... Devamını oku

Abdallar, Orta Asya’da toprakla göğün, geçmişle geleceğin, akılla gönlün, sözle müziğin birlikte varettiği hazineyi tek bir incisini düşürmeden Anadolu’ya taşımış, burada vücut bulan hakikat medeniyetinin nefesi olmuş, soluduğumuz havayı zenginleştirmiştir. ... Devamını oku

Âşık olan bilir âşık hâlini Kaldırır kalbinden kîl ü kâlini Herkes yâra verdi arzuhâlini Benimkini ürüzgâra yazmışlar —Âşık Sümmanî İnsanın ya da toplumun dış dünyadan edindiği bilgiler ışığında, olaylar arasında ... Devamını oku

Ruhsatîm de sözüm haklı değil mi Bu destan tiryaki aklı değil mi Şimdi kaçak tütün saklı değil mi Kesede bir tutam bulunur m’ola —Âşık Ruhsatî Metinleri ve ortaya çıkışları itibarıyla, ... Devamını oku

Bugün yaşadığımız sınırlar, üç kıtaya yayılmış bir coğrafyadan elimize kalan miras... Önce Roma, ardından Selçuklu ve nihayetinde Osmanlı hakimiyetinde, çok dilli, çok dinli, çok kültürlü bir coğrafya; bunun sonucunda da ... Devamını oku

Orta Asya'nın çorak ve soğuk ikliminden Anadolu’nun kültürel açıdan zengin ve ılıman iklimine geçişle birlikte Türklerin ezgi dünyası da gelişmiş ve zenginleşmiştir. Aradaki farkı anlamak bakımından halihazırdaki Orta Asya ile ... Devamını oku

Şehir kültürünün ürünü olan arabesk müzik, sanayileşmeyle birlikte yayılmış, önceleri dolmuşlarda ve şehirlerarası otobüslerde, ardından da gecekondularda yoğun olarak dinlenir olmuş, böylece Türkiye’nin popüler müzik tarihinde kendine yer edinmiştir. Acı, ... Devamını oku

Dünya müziği terimi ilk olarak 1960’ların başında akademide etnomüzikolojiye alternatif bir terim olarak kullanılmaya başlamıştır. Terimin kullanımı o dönemde müziğin Batı Avrupa müziği ile özdeşleştirilmesine karşı, bir politik duruşu temsil ... Devamını oku

Dünyanın her yerinde, inanışları, gelenekleri, yaşayışları ne olursa olsun insanlar müzik üretiyorlar, müzik dinliyorlar. Fakat elbette kendilerine uygun biçimlerde... Öyle ki, dünyanın bir yerinden başka bir yerine bakan kişinin son ... Devamını oku

Birbirinden farklı iki müzik sistemi olan Doğu müziği ve Batı müziğinin eş zamanlı bir biçimde hayatımızda oluşu, ister istemez kimimizi Doğu ve Batı müzikleri arasında bir mukayese yapmaya itmektedir. Böyle ... Devamını oku

Tanburi Cemil Beye göre musiki ‘lisanulllah’tı, yani Tanrı’nın dili... Konuşan Tanrı ise muhatap elbette ki bütün insanlık olmalıydı. Bu romantik görüşü benimseyen müzikseverler, tıpkı Cemil Bey gibi hakiki müziğin evrensel ... Devamını oku

Ömer Beyoğlu, “Dünya Müzik Gelenekleri” ve “Etno Ritim” başlıklarıyla yayınlanan müzik tarihi belgesellerinin yönetmeni ve metin yazarı. Yıllardır doğudan batıya dünyayı dolaşarak bir tür kültür arkeolojisi kazısı yapan yönetmen, müzik, ... Devamını oku

Caz (jazz) bir müzik türünü değil, birçok müzik türünden oluşan geniş bir aileyi ifade eder. Ailenin üyeleri ortak özellikler taşısa da hiçbiri tek başına cazı temsil etmez. Türün gelmiş geçmiş ... Devamını oku

YÜZYILIN BAŞINDA GENEL PANORAMA 20. yüzyılda müzikte büyük ve köklü değişimler gerçekleşmiştir. Sesin kaydedilmesi ve geniş kitlelere arz edilebilmesi bu değişimlerin en önemlilerinden biridir. Unutmamak gerekir ki başlangıcından itibaren dinleme ... Devamını oku

En popüler müzik platformlarından biri olan Spotify’da, Türkiye’de 2019’da en çok ne dinlenmiş diye baktığımızda, listede başta yer alan beş sanatçının ilk üçünün rapçi olduğunu görüyoruz. Bu istatistik sanırım kimseyi ... Devamını oku

Pop, rap, R&B, punk, rock, soul gibi müzik türlerini tek çatıda toplamayı başaran K-Pop sadece müzik olarak ele alınamaz. Işıltılı sahneleri, dans performansları ve idolleriyle bir kültürden bahsediyoruz. Son yıllarda ... Devamını oku

House’un ortaya çıkışındaki önemli isimlerden biri olan Frankie Knuckles; Larry Levan gibi liste başı, popüler parçalar çalmak yerine underground alanlarda dolaşan bir DJdi. 1977’de Chicago’daki Warehouse’un açılış gecesine davet edilmişti. ... Devamını oku

İngilizceden Çeviren : Hamdi Akyol Açık Mikrofon Geceleri, kahvehanelerde, konser salonlarında, barlarda, kafelerde veya okullarda, sıradan insanların yaratıcı çalışmalarını 5-15 dakikalık süre içinde sunmak amacıyla sahne aldığı etkinliklerdir. Genelde 5 ... Devamını oku

Bazı ruhi ve fiziki rahatsızlıklarda müziğin iyileştirici etkisinden faydalanmak eski bir tıbbi uygulamadır. Müzik terapisinin hastalığın iyileşmesinde veya hastalıkla başa çıkmadaki katkısı konusunda birçok yeni araştırma vardır. Rahatsızlıklarda müzik iki ... Devamını oku

İnsanın kendini görme ve duyma isteği antik çağlardan beri Narkissos ve Ekho gibi bir çok mite konu olmuştur. Eflatun’un suyla çalışan, saat başlarında ezgi çaldığı söylenen mekanik çalgısından, keşiş Albertus ... Devamını oku

Ondokuzuncu yüzyıl sesin iletimi, aktarımı ve kaydı ile ilgili teknolojik gelişmelerin birbirini tetikleyerek ardı ardına ortaya çıkmasına sahne olmuştur. Önce ses titreşimlerinin iletimiyle birlikte telgraf, arkasından sesin aktarımının mümkün olmasıyla ... Devamını oku

Eskiden taş plaklar vardı. Bakalitten yapılırlardı. Ağırdılar, hantaldılar, ama insanlar ilk şarkıları evlerindeki gramofonlardan bu plakları çalarak dinlerdi. 78 devirli plaklardı bunlar. Bir tarafı üç dakikalık bir şarkı alırdı. İki ... Devamını oku

Endüstriyel bir üretim alanı olarak müzik, kişinin bireysel duygu ve düşüncelerinin dışavurumu olmanın yanında, bu duygu ve düşüncelerin maddi bir kaynağa ya da maddi bir kazanıma dönüştürülmesini de hedefler. Müziğin ... Devamını oku

Matematikçiler de sanatçılar gibi davranır ve düşünürler. Ancak günümüzde matematik dünyası ile sanat dünyası birbirinden ayrılmıştır. Yapmamız gereken, bir yolunu bulup matematik dünyasını sanat dünyası içine yerleştirmektir. —Jerry P. King ... Devamını oku

Nazım Hikmet, “Saman Sarısı” başlıklı şiirinde yakın arkadaşı ressam Abidin Dino’ya “sen mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin” diye sormuştu. Elbette cevap bekleyen bir soru değildi bu. Şiirin akışından Nazım Hikmet’in ... Devamını oku

MUSEUM OF POP CULTURE (MOPOP) SEATTLE, WASHINGTON, ABD Museum of Pop Culture mopop.org 325 5th Ave N Seattle, WA 98109 Amerika Birleşik Devletleri Fütüristik MoPop müzesi, Space Needle ve Pike ... Devamını oku

HALİL İNALCIK Has-Bağçede ‘Ayş u Tarab: Nedîmler, Şâirler, Mutribler Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2018, 2. Baskı Osmanlı Sarayında padişahların hasbahçede geçirdikleri hoş vakitleri ve bu âdetin İslam öncesi İran ... Devamını oku

Devamını oku