Temassız Müzik: Theremin

https://www.zdergisi.istanbul/makale/temassiz-muzik-theremin-395

Theremin, diğer müzik aletlerinden farklı olarak, temas gerektirmeden müzik üretilebilen bir enstrüman. İlk elektronik müzik aletlerinden biri olarak kabul edilen thereminin mucidi Rus profesör Leon Theremin’dir. 1917’de “Theremin” veya “Aetherophone” adıyla imal edilen ve sinyal işleme (heterodyning) tekniğini kullanan alet, icadından bu yana birçok fizikçinin ve müzisyenin ilgisini çekmiştir.

Aletin iki metal anteni vardır. Bunlar kişinin ellerinin pozisyonunu algılar. Bir el ile titreşim dalgaları gönderilir, diğer el ile de sesin şiddeti ayarlanır. Elektrik sinyalleri büyütülür ve bağlı olan hoparlörlere gönderilir.

Thereminin ürettiği ses biraz gergin ve ürkütücüdür. Bu yüzden sanat müziklerinde ve rock gibi popüler müziklerde de kullanılmasına rağmen, daha çok bilimkurgu ve korku filmlerinde kullanılmıştır.

Günümüzde thereminin çeşitli ülkelerde sayılı icracısı bulunuyor. Türkiye’de “Meczûp” isimli projesiyle bilinen Cihan Gülbudak bu müzisyenler arasındadır.